Paul Mignot over de Real-Time Interface als noodrem: ‘Goede afspraken en elimineren botsende prikkels nodig’
Welke innovatieve start-ups en scale-ups gaan het verschil maken in de energietransitie? Solar Magazine sprak Paul Mignot van Withthegrid, dat de eerste goedgekeurde gateway voor real-time interface V1 ontwikkelde.
De regionale netbeheerders Enexis, Liander en Stedin hebben deze maand onderling concrete afspraken gemaakt over de uitrol en de toepassing van de Real-time Interface als wapen tegen het steeds vollere stroomnet.
Vanuit welk idee richtte je Withthegrid 5 jaar geleden op?
‘Als assetmanager bij Stedin zag ik hoe de energienetten de spil van de energietransitie zouden gaan worden. Vanuit die overtuiging gingen wij software ontwikkelen om het net efficiënter te kunnen beheren, te beginnen bij onderhoudsprocessen. Met onze software kan werk sneller en toekomstbestendiger worden uitgevoerd. Op die manier hopen we bij te dragen aan het intact houden van de hoge kwaliteit van het Nederlandse net waar wij nu allemaal zo aan gewend zijn.’
Wat is jullie product?
‘We bieden een asset monitoringplatform waarmee onderdelen van het net op een digitale manier gevolgd en gestuurd kunnen worden. Daarbij maken we gebruik van Internet of Things (IoT)-sensoren, bijvoorbeeld voor het realtime monitoren van transformatoren, het detecteren van corrosie op stalen leidingen of het opsporen van lekken in warmtenetten. Zo kan door de eigenaren efficiënt worden bepaald wanneer welk onderhoud noodzakelijk is. Inmiddels hebben we klanten in Nederland, België en een aantal andere Europese landen. We zijn de start-upfase voorbij.’
Wat merken jullie van de huidige netuitdagingen in Nederland?
‘We zien de behoefte aan het slimmer inrichten van onderhoudsprocessen toenemen. Technici met waardevolle vakkennis kunnen op die manier veel meer assets onder hun hoede hebben. En het maakt het werk ook aantrekkelijk voor de huidige swipe generatie. Daarnaast zien we dat hernieuwbare energie van grote invloed is op de belasting van het stroomnet. Als er volop groene stroom wordt geproduceerd, kunnen de spanningen lokaal hoog oplopen. Dat gebeurt steeds vaker. Kan het net dat niet aan, dan is het direct afschakelen of terugschakelen van zon- en windinstallaties een oplossing. Dat kan met behulp van een Real-time Interface.’
Die is vanaf 2023 verplicht voor nieuwe zon- en windsystemen van 1 MW of meer…
‘En dat is dus niet vreemd. Het is een belangrijke schakel in netcongestiemanagement. Wij ontwikkelden de Teleport Gateway. Die voldoet aan de eisen die vanaf volgend jaar gelden; de NEN 61850. Hij wordt momenteel gecertificeerd door DNV. Daarmee zal hij de eerste in zijn soort zijn die de netbeheerders hebben goedgekeurd.’
Hoe uitdagend was die ontwikkeling?
‘Alle assets voor het opwekken van stroom met zonnepanelen en windmolens in Nederland gebruiken hun eigen protocollen. Ook al zijn er standaarden, als je de details induikt zie je dat fabrikanten afwijken of een eigen standaard hebben om de volledige functionaliteit te benutten. Daarnaast zijn er steeds meer verschillende assets die je wil kunnen uitlezen en aansturen. Naast zonnepanelen en windturbines zijn dat onder andere grote warmtepompen, laadpalen, batterijen en industriële apparatuur. Het landschap wordt meer divers en het onderhouden van de koppelingen dus ook.’
Het was vooral veel werk?
‘Wij hebben inmiddels een bibliotheek van meer dan 200 protocollen van allerhande apparaten opgebouwd. Je hebt daarbij te maken met een gebrek aan documentatie, slechte documentatie, foute documentatie, en ook met partijen die gewoonweg geen data willen delen. Het is dus complex. Het moet correct gebeuren, gezien de grote belangen vanuit het oogpunt van businesscases en het stroomnet. Daarnaast is veiligheid enorm belangrijk.’
Je bedoelt cybersecurity?
‘Dit soort connected technologie gaat gepaard met het verzenden van kritische datastromen. Je wilt niet dat die op straat komen te liggen. En al helemaal niet dat energiesystemen gekaapt kunnen worden door hackers. Hierdoor zie je ook dat het aansluiten van assets niet meer een bijzaak is, maar een kerncompetentie. Vandaar dat wij veel energie steken in ISO-certificering en met onze oplossingen rekening houden met de eisen van het European Network for Cyber Security.’
Met de verplichting van de real-time interface in zicht zullen jullie je voorbereiden op opschaling…
‘We zien onze Teleport als een logisch verlengde van onze dienstverlening op het gebied van monitoring en efficiënte netten. Daarom hebben we vorig jaar 1 miljoen euro groeikapitaal opgehaald. Technologisch zijn er geen barrières om deze als noodrem voor overbelasting van het net te installeren, het product is plug-and-play zonder vendor lock-in, ideaal dus voor eigenaren van zon- en windinstallaties of partijen in de energiehandel. Wij verwachten dat de Real-time Interface ook verplicht zal worden voor bestaande opweklocaties van zon en wind, ook om een level playing field te creëren en het leveren van toekomstige congestiediensten te faciliteren.’
Zal de markt dit gemakkelijk accepteren?
‘Netbeheerders toegang geven tot je installatie is een flinke stap voor vele exploitanten, dat is logisch. Maar we ontkomen er niet aan. Overbelasting van het stroomnet zal steeds vaker voorkomen. Zonder noodrem loopt het vast. Daarnaast is het vastgelegd in Europese regelgeving en gaan vele landen zoals Duitsland ons al voor. Als wij Duitse partijen spreken, verbazen zij zich erover dat dit er in ons land nu pas aankomt. In Nederland wordt volop geïnvesteerd in het net, er wordt heel veel geld in gestoken, maar het is lastig om het benodigde tempo te realiseren. Er ligt een verantwoordelijkheid voor iedereen om ook het huidige net zo efficiënt mogelijk te benutten.’
Maar dan nog…
‘Uiteraard, er moeten heel goede afspraken worden gemaakt tussen asset-eigenaren en netbeheerders over de randvoorwaarden en inzet van de Real-time Interface. Daarnaast moeten botsende prikkels worden geëlimineerd, bijvoorbeeld het aantrekkelijk laten zijn om veel elektriciteit te verbruiken vanwege een negatieve onbalansprijs terwijl je in een gebied zit met afnamecongestie. Deze technologie kan een heel grote bijdrage leveren aan het verder versnellen van de energietransitie. Bovendien faciliteert de Real-time Interface niet alleen af- en terugschakelen. Hij kan ook worden ingezet om een zonnepark dat eigenlijk hard begrensd is op 50 procent van de capaciteit, juist extra mag leveren wanneer er capaciteit vrij is. Uiteindelijk is het maximaal benutten van het net iets wat ons allemaal aangaat.’
Neem contact op!
Wij helpen je graag met onze slimme Teleport. Samen kunnen we de energievoorziening verduurzamen en efficiënter maken! Ook geïnteresseerd? Of benieuwd naar andere use cases? Neem contact met ons op!