Een uitgebreide gids voor de Real-time Interface: Netwerkuitdagingen aanpakken met Europese en Nederlandse wetgeving

Beschikbaar in
Nederland English

Een Uitgebreide Gids voor de Real-time Interface:

Netwerkuitdagingen aanpakken met Europese en Nederlandse wetgeving

Wind turbines

De laatste tijd heeft het energielandschap in de Europese Unie en Nederland een opmerkelijke transformatie ondergaan. Met de groeiende bekendheid van duurzame energieopwekking, aangedreven door windturbines en zonnepanelen, staat het elektriciteitsnet voor ongekende uitdagingen. Om deze problemen aan te pakken, hebben netbeheerders en marktspelers samengewerkt om de Real-Time Interface (RTI) te ontwikkelen. In dit eerste deel van onze serie “Een Uitgebreide Gids voor de Real-Time Interface” verdiepen we ons in de uitdagingen op het elektriciteitsnet die tot de RTI hebben geleid en onderzoeken we de wetgevende drijfveren achter de ontwikkeling ervan.

1. De netuitdagingen begrijpen

Netcongestie en de energietransitie

De energietransitie wordt gekenmerkt door de opkomst van duurzame energiebronnen en elektrificatie. In Nederland zijn we tussen 2018 en 2021 getuige geweest van een toename van 106% in de productie van hernieuwbare energie [Bron: International Energy Agency]. Deze stijging is voornamelijk het gevolg van de toename van het aantal windturbines en zonnepanelen, die in het elektriciteitsnet worden geïntegreerd. Deze toename van de productie van hernieuwbare energie brengt echter, terwijl de CO2-uitstoot wordt verminderd, nieuwe uitdagingen met zich mee:

  • Aanvankelijk was het net ontworpen om elektriciteit van grote kolen- en gascentrales naar eindgebruikers te transporteren. Netwerken moeten nu elektriciteit tussen consumenten transporteren, wat leidt tot aanzienlijke stroombelastingen op netwerkgedeelten die daar nooit voor ontworpen zijn. Dit leidt tot congestieproblemen op het elektriciteitsnet en transportbeperkingen.
  • De mate waarin weersafhankelijke energiebronnen worden toegepast, heeft het elektriciteitsnet steeds onvoorspelbaarder gemaakt vanwege de kortetermijnpieken, waardoor een snelle aanpassing van het hele energiesysteem aan deze dynamische veranderingen noodzakelijk is.

Dit heeft de behoefte aan naadloze samenwerking tussen elektriciteitsproducenten en netwerkbeheerders vergroot om de stabiliteit en betrouwbaarheid van het elektriciteitsnet te garanderen.

2. EU-wetgeving als drijvende kracht

De rol van Verordening (EU) 2016/631

De Real-Time Interface (RTI) vindt zijn oorsprong in Verordening (EU) 2016/631 van de Commissie van april 2016, waarbij een netwerkcode werd vastgesteld die RfG (Requirements for Generators) wordt genoemd . Deze Europese verordening maakt deel uit van een breder initiatief dat acht Europese codes omvat, gericht op het garanderen van betaalbare en betrouwbare energie voor de Europese burgers en het faciliteren van de energietransitie. De RfG schrijft voor dat elektriciteitsproductie-eenheden een interface moeten hebben waarmee netbeheerders hun output kunnen aanpassen tijdens ernstige instabiliteit.

Toepassing in Nederland

In Nederland staat de interface die voldoet aan de RfG bekend als de Real-Time Interface. De eisen zijn ontwikkeld door Netbeheer Nederland en worden ook geborgd in de nieuwe energiewet en de elektriciteitsnetcode.

3. Verplichte implementatie aan de horizon

Kijkend naar de toekomst zal de Real-Time Interface een cruciale rol spelen in de transformatie van het Nederlandse energielandschap. Vanaf 2024 is het verplicht voor alle zonneparken en windturbine-installaties met een vermogen tussen de 1 en 50 MW (stroomopwekkingsmodule categorie B) in Nederland. Dit is wat u moet weten:

  • Verplichte implementatie: Installaties met capaciteiten variërend van 1 tot 50 MW zullen in 2024 verplicht worden om een ​​gecertificeerd customer endpoint met RTI-functionaliteit te hebben. De netbeheerder kan de real-time interface-eis echter ook eerder afdwingen als dit nodig is om zijn wettelijke taken te vervullen.
  • Eerste uitrol : De drie grootste netbeheerders, Stedin, Enexis en Liander, zijn in het tweede kwartaal van 2023 al begonnen met praktijktesten met opwekkers die zich hier vrijwillig voor hebben aangemeld, en de eerste uitrol in het derde kwartaal van 2023.
  • Voorbereiding op naleving: Energieproducenten van categorie B moeten zich voorbereiden op naleving van dit nieuwe regelgevende mandaat. Deze voorbereiding omvat het begrijpen van de technische specificaties van de RTI, ervoor zorgen dat ze een gecertificeerd customer endpoint hebben, zoals de Teleport, en op de hoogte blijven van de nalevingsdeadlines.
  • Anticiperen op de voordelen: hoewel verplichte naleving misschien een last van de regelgeving lijkt, is het essentieel om de substantiële voordelen van de RTI te onderkennen. Het stelt energieproducenten in staat actief deel te nemen aan het netwerkbeheer, hun activiteiten en inkomsten te optimaliseren en bij te dragen aan een veerkrachtiger en duurzamer energiesysteem. De real-time mogelijkheden van de RTI maken een snelle reactie op netomstandigheden mogelijk, waardoor overbelasting en uitval worden voorkomen. Maar het allerbelangrijkste is dat het de DSO in staat zal stellen meer producenten van hernieuwbare energie op het bestaande elektriciteitsnet aan te sluiten, wat momenteel niet mogelijk is.

Concluderend kan worden gesteld dat de Real-Time Interface niet alleen een wettelijke vereiste is, maar ook een transformerend instrument dat de toekomst van de Nederlandse energiesector vormgeeft. Zoals Thijs Nugteren, voorzitter van de RTI-werkgroep, benadrukte : “De Real-Time Interface zorgt voor een veiliger en efficiënter gebruik van het energiesysteem en draagt ​​zo op een belangrijke manier bij aan de energietransitie.” Door de uitdagingen op het gebied van het elektriciteitsnet te begrijpen, de wetgevende druk van de EU te waarderen en zich proactief voor te bereiden op naleving, kunnen energieproducenten deze innovatie omarmen als middel voor een duurzamere en betrouwbaardere energietoekomst.

Meer weten over de Realtime Interface?

Download ons whitepaper.

Vind alle relevante informatie op één plek.

withthegrid logo preloader